Jak to jest, że jako pokerzyści ciągle denerwuje nas to, w jaki sposób poker przedstawiany jest w mediach, ale rzadko kiedy kwestionujemy inne rzeczy, które czytamy? Wyjaśnia to efekt amnezji Gell-Manna.
Tym razem teoria ta nie ma aż takiego związku z pokerem jak pozostałe tego cyklu, ale również warto mieć o niej pojęcie. Dotyczy ona bowiem całego naszego życia. Efekt amnezji Gell-Manna stworzył pisarz („Jurassic Park”), scenarzysta („Twister”) i producent („Ostry dyżur”), Michael Crichton. Oddajmy mu może głos:
– Otwierasz gazetę i czytasz artykuł na temat, na którym dobrze się znasz. Widzisz, że autor nie ma zielonego pojęcia o tematach, o których pisze. Czasem artykuł jest aż tak zły, że wszystko całkowicie przeinacza, pokazując odwrotne przyczyny i skutki. To historie typu „mokre ulice powodują deszcz”. Media są ich pełne. Czytasz więc ze złością lub rozbawieniem te liczne błędy, po czym odwracasz stronę gazety i czytasz kolejne artykuły, np. informacje ze świata, jak gdyby gazeta była o wiele bardziej dokładna w kwestii Palestyny niż tego, o czym właśnie przeczytałeś. Przewracasz stronę i zapominasz to, o czym wiedziałeś przed chwilą.
Zauważasz to, gdy ktoś pisze o twoim miejscu pracy, zawodzie, miejscu zamieszkania czy hobby. Znasz prawdę, więc widzisz liczne błędy mediów. Ale mimo wszystko wierzysz w całą resztę, którą przekazują.
Poker
W kwestii pokera widać to wyraźnie na każdym kroku. Przykładem jest choćby „Casino Royale” czy fakt, że w serialach wszyscy znają jedynie odmianę Five Card Draw. Media też chętniej skupiają się na wielkich porażkach w pokerze niż na zwycięstwach. Oczywiście zdarzają się tragiczne sytuacje, których nie należy ignorować, ale każdy z nas powinien już wiedzieć, że skupianie się na krótkoterminowych wynikach nie ma sensu.
I chociaż wiemy, jak bardzo poker potrafi być nieprawidłowo przedstawiany w mediach (już samo nazywanie go hazardem może doprowadzić do bezsilności), to do innych informacji tego samego źródła nie mamy juz zwykle zastrzeżeń.
Warto więc zastanowić się nad tym chwilę. Efekt amnezji Gell-Manna pokazuje, jak łatwo jest manipulować ludźmi. Za przykład może posłużyć zresztą… sama nazwa tego efektu. Ponownie oddajmy głos Crichtonowi:
– Omawiałem ten temat tylko z Murrayem Gell-Mannem [laureat nagrody Nobla w dziedzinie fizyki]. Uznałem więc, że dodając do nazwy znane nazwisko sprawię, że ja i ten efekt zostaniemy potraktowani w bardziej poważny sposób niż miałoby to miejsce w przeciwnym wypadku.
