To dzisiaj, czyli 15 kwietnia mija dziesiąta rocznica „Czarnego Piątku”. Ten dzień przeszedł do historii jako jeden z najcięższych dla pokerzystów. Co działo się wcześniej i później?
Dokładnie 15 kwietnia 2011 Departament Sprawiedliwości opublikował 52-stronicowe oskarżenie wobec osób związanych i zarządzających największymi poker roomami na świecie – PokerStars, Full Tilt Poker i Absolute Poker. Co działo się przed „Czarnym Piątkiem”, a co po nim? Jak dzisiaj wspominają go gracze i najważniejsi bohaterowie? Zapraszamy do tekstu.
Przed „Czarnym Piątkiem”
Najpierw parę słów o sytuacji pokera w Stanach Zjednoczonych. Być może nie każdy pamięta, że w 2006 roku wprowadzono tam ustawę UIGEA. W efekcie gracze nie mogli już robić przelewów na strony pokerowe, chociaż nie było żadnego prawa, które zabraniałoby gry. To dlatego największe strony pokerowe jak PokerStars oraz Full Tilt Poker postanowiły ciągle działać na tym rynku.
W 2011 roku to właśnie Starsy i Full Tilt Poker były największymi poker roomami na świecie. Właśnie zakończył się turnie NAPT sponsorowany przez PokerStars gdzie wygrali Vanessa Selbst oraz Jason Mercier. Pokerzyści walczyli o wprowadzenie ustawy regulującej pokera online w USA. Poker roomy tymczasem szukały partnerów do współpracy w tym zakresie.
Świat pokera był w tym czasie zajęty „durrr” Challenge pomiędzy Tomem Dwanem i Danielem „Junglemanem” Catesem”. Parę miesięcy wcześniej Annie Duke oraz Phil Hellmuth zakończyli swoje umowy z Ultimate Bet, które we wcześniejszych latach targane było skandalami. W tym czasie stronę reprezentowali między innymi Joe Sebok oraz Prahlad Friedman.
Popularne programy pokerowe takie, jak „High Stakes Poker” oraz „Poker After Dark” święciły ogromne sukcesy. Pierwszy z nich sponsorowany był przez Starsy, a drugi przez Full Tilt Poker. Dla wielu osób ta sytuacja wydawała się dziwna, ale wkrótce mieli się o tym przekonać w najgorszy sposób.
15 kwietnia 2011 roku
Wieczorem naszego czasu pojawiły się pierwsze informacje o oskarżeniach Departamentu Sprawiedliwości. Na ponad 50 stronach przeczytać można było zarzuty łamania UIGEA, pranie brudnych pieniędzy i oferowania gier hazardowych. Władze zamknęły 75 kont bankowych, a pięć stron pokerowych przestało funkcjonować i zostało przejęte przez DOJ.
Na liście oskarżonych znaleźli się między innymi Isai Scheinberg (założyciel PokerStars), Ray Bitar (prezes Tilware, firmy odpowiadającej za Full Tilt Poker), Scott Tom (współwłaściciel Aboslute Poker) i Brent Beckley z Absolute Poker.
Gracze, którzy odwiedzili strony PokerStars, Full Tilt Poker oraz zobaczyli informacje o tym, że zostały one zdjęte przez FBI oraz DOJ. PokerStars zablokowało graczy z USA. Full Tilt Poker zrobiło to samo. Jednocześnie przedstawiciele Ferrita Gaming, z którymi Full Tilt Poker chciało współpracować w USA, poinformowali o zerwaniu umowy. To samo zrobiło Wynn Resorts, które współpracowało z PokerStars.
Zarówno PokerStars jak i Full Tilt wydały oświadczenia, że reszta graczy może tam dalej rywalizować. Nie zrobiło tego tylko Absolute Poker i Ultimate Bet, gdzie Amerykanie pozostali na stołach.
- 16 kwietnia 2011. Onyx Cup nie będzie. FTP zaledwie nieco wcześniej zapowiedziało serię turniejów z wpisowym od 100.000$ do 300.000$. Wszystkie zostały odwołane. ESPN, które na swoich stronach pisało o pokerowych eventach szybko pozbyło się wszystkich materiałów.
- 20 kwietnia 2011. Domeny powracają. Dwa największe poker roomy szybko odzyskały swoje domeny .com. Absolute Poker nigdy tego zrobiło.
- 26 kwietnia 2011. PokerStars wypłaca pieniądze graczom z USA. Wystarczył nieco ponad tydzień, aby gracze z USA zaczęli odzyskiwać swoje środki. Przedstawiciele FTP pisali w tym czasie, że zwrot jest dla nich priorytetem.
- Maj 2011 roku. Cereus z problemami. W pierwszej połowie maja firma odpowiadająca za Absolute Poker i Ultimate Bet ogłosiła bankructwo. Jedenastu profesjonalistów sponsorowanych przez oba poker roomy zostało zwolnionych. Cereus Network podpisała ugodę z DOJ 10 maja i jej ramach miało zapewnić jak najszybszy zwrot pieniędzy dla graczy ze Stanów Zjednoczonych.
- Czerwiec – sierpień 2011. Full Tilt Poker przestaje funkcjonować. Ogromne znaczenie dla świata pokera miała decyzja Alderney Gambling Control Comission podjęta 29 czerwca. Regulator odebrał FTP licencję na funkcjonowanie poker roomu, który nagle zakończył działalność. Gracze złożyli pozew wobec strony, a wkrótce pojawiły się informacje o potencjalnych inwestorach. Takich informacji było potem sporo. Przedstawiciele strony tłumaczyli tymczasem brak dostępu graczy do ich środków.
- Wrzesień 2011 roku. Świat obiegają szokujące informacje o właścicielach FTP. Okazuje się, że Howard Lederer, Chris Ferguson, Rafe Furst i Ray Bitar zdefraudowali pieniądze graczy wypłacając je sobie na prywatne konta. Firma zostaje nazwana „piramidką Ponziego”. FTP winne było graczom około 390.000.000$!
- Październik 2011 – marzec 2012. Co dalej z Full Tilt? W kolejnych miesiącach pojawiały się informacje o tym, kto zainteresowany jest zakupem poker roomu. Dużo mówiło się o francuskiej Groupe Bernand Tapie. Aktywa FTP zostały ostatecznie przekazane Departamentowi Sprawiedliwości. Dwa miesiące później negocjacje DOJ i Groupe Bernard Tapie upadły.
- Lipiec – grudzień 2012. PokerStars kupuje Full Tilt Poker. Pod koniec lipca pojawiły się informacje o tym, że PokerStars otrzymało pozwolenie na zakup aktywów dawnego rywala. Ostatecznie tak się właśnie stało. Starsy zapłaciły amerykańskiemu rządowi 547 milionó dolarów. Zgodziły się również na zwrot milionów dolarów graczom, którzy mieszkali poza USA. Isai Scheinberg w ramach tej umowy musiał zrezygnować z prezesury PokerStars.
- 2013 rok. Pierwsze stany legalizują pokera online. Poker online wrócił oficjalnie do Stanów Zjednoczonych dwa lata po „Czarnym Piątku”. Dokładnie 30 kwietnia 2012 roku w Nevadzie zadebiutował Ultimate Poker. Później zaczęło działać WSOP. Parę miesięcy później w Nevadzie i Delaware uregulowano pokera online. Do dzisiaj pokera uregulowało łącznie sześć stanów: Nevada, Delware, New Jersey, Pensylwania, Wirgina Zachodnia oraz Michigan. Regulacje opracowywane są w kilku kolejnych, a stany mogą łączyć między sobą pule graczy.
Jak gracze wspominają „Czarny Piątek”?
Okrągła rocznica „Czarnego Piątku” stała się dla pokerzystów okazją na wspomnienie tego wydarzenia. Blair Hinkle w rozmowie podczas podcastu „The Orbit” powiedział, że w momencie kiedy FTP przestało działać, miał tam 1,1 mln dolarów, które nieco wcześniej wygrał.
– Black Friday dotknął wszystkich z nas. To doświadczenie, z którego wszyscy możemy wyciągnąć lekcję. Ja stałem się zdecydowanie mocniejszy emocjonalnie, ale dzień, w którym odzyskałem swoje pieniądze był najlepszym w moim życiu.
Trochę inaczej wyglądała sytuacja Mike'a Matusowa. Pokerzysta był związany wtedy z Full Tilt Poker. Był także bliskim przyjacielem Howarda Lederera, Erika Seidela i Johna Juandy. Dzisiaj wspomina, że największym błędem było to, że odmówił PokerStars.
Do pewnego momentu Matusow był jednak z Ledererem i graczami w doskonałych stosunkach. Wszystko popsuło się dzień po „Czarnym Piątku”, kiedy udał się do Londynu, aby tam kręcić kolejne odcinki „Late Night Poker”. Lederer nalegał na to, aby poleciał, a więc to zrobił. Na miejscu okazało się, że FTP nie miało jak opłacić produkcji.
Matusow mówi, że feralny dzień nauczył go szacunku do pieniędzy. Z dnia na dzień został bez grosza. Na FTP miał zablokowane 400.000$. Co ciekawe, pokerzysta wspomina, że na całej aferze stracił potencjalnie… 180 milionów dolarów. To dlatego, że w 2012 roku zaangażował się w projekt Get Lucky Poker. To strona, na której grać można było w walucie bitcoin. Matusow miał 10.000$ w bitcoinie, który wart był wtedy 27$. Niejako przez ogromną krytykę społeczności, sprzedał bitcoiny. Chociaż mówi, że warte byłyby dzisiaj 186 milionów, to realnie ich wartość wynosiłaby 23,6 mln dolarów.
Nie wszyscy mówią jednak, że „Czarny Piątek” był dla nich najgorszym dniem życia. Są pokerzyści, którzy właśnie wtedy postanowili zacząć grać na żywo lub chcieli coś zmienić w życiu. Tak twierdzi Michael Gagliano, który dzisiaj reprezentuje Borgatę na rynku w New Jersey. Wtedy jednak pokerzysta grając na stakingu nie rozumiał, że zamiast większej liczby turniejów, powinien był zasiąść do studiowania gry. Mówi wręcz, że gdyby nie „Czarny Piątek”, to w ogóle już by nie grał.
Podobnie pisze Johnnie Vibes. – Black Friday dziesięć lat temu był dla mnie motorem do zmiany na grę live. Wydawało mi się, że z pokerem online skończyłem na zawsze i byłem z tego powodu szczęśliwy. Covid zmienił wszystko i znów gram online. Teraz nie wyobrażam sobie zmiany na grę live – napisał.
Black Friday of online poker 10 years ago was a catalyst for me to quit online poker and switch to live. I thought I was done with online poker forever and was happy about that. COVID changed everything and now I primarily play online again and can’t imagine switching back. ????
— Johnnie VIBES (@JohnnieVibes) April 15, 2021
Inni postanowili poszukać szczęścia w biznesowych inicjatywach poza pokerem. Mocno rozkręcało się wtedy tzw. daily fantasy, czyli rywalizacja graczy, którzy tworzyli swoje drużyny fantasty w najpopularniejszych dyscyplinach. Jon Aguiar był jednym z graczy, którzy przeszli z poker właśnie do daily fantasy. W 2012 roku zaczął pracę dla DraftKings, które odgrywa dzisiaj ogromne znaczenie na rynku bumkacherskim w USA.
Isai Scheinberg – Przed „Czarnym Piątkiem” można było zrobić więcej
Ciekawy tekst Lance'a Bradleya ukazał się dzisiaj także na Pocketfives. To pierwsza od wielu lat rozmowa z twórcą PokerStars Isai Scheinbergiem. Jak wspomina o „Czarny Piątek”?
– To było bardzo traumatyczne. Powiedziałem: najważniejsze jest abyśmy spłacili graczy. Mieliśmy pieniądze i chcieliśmy to zrobić. Prawnicy mówili, że jestem szalony, bo to „zajmie to rok lub więcej, tego się nie da tak zrobić”. Udało się jednak w mniej niż tydzień – wspomina.
Problem feralnego piątku nie dotyczył tylko graczy, ale też pracowników. Scheinberg mówi, że na całym świecie pracowało wtedy dla Starsów około tysiące osób. Wszystkich pracowników zapewniono, że nie stracą pracy, a ci, którzy działali na rynku USA mieli zostać wytrenowani do pracy na nowych stanowiskach.
Po jakimś czasie jasne stało się, że Full Tilt Poker graczom pieniędzy nie zwróci. To właśnie wtedy Scheinberg wpadł na pomysł wykupienia firmy i spłaty pokerzystów. Jego prawnicy znów twierdzili, że to nierealny plan, ale udało się. Starsy wykupiły firmę i rozpoczęły zwrot środków.
Twórca Starsów miał oczywiście jeszcze na głowie problemy z Departamentem Sprawiedliwości. Podkreśla jednak, że nigdy nie ukrywał się przed władzami i nie lubi być nazwany „zbiegiem”. Ostatecznie pojawił się w USA w styczniu zeszłego roku. Przyznał się do zarzutu prowadzenia „nielegalnego biznesu hazardowego”. Groziła mu kara, ale jego prawnicy argumentowali, że firma działała zgodnie z legalną poradą, że oferowanie pokera nie było zabronione w USA. Argumentem było też to, że Starsy spłaciły 300 milionów dolarów długów Full Tilt Poker. Scheinberg nie otrzymał dodatkowej kary, a sędzia uznał, że jego działania były „pomyłką”.
Dzisiaj były szef Starsów wspomina, że być może przed „Czarnym Piątkiem” kilka rzeczy można było zrobić inaczej.
– Zastanawiam się, czy nie powinniśmy byli rozpocząć rozmów z Departamentem Sprawiedliwości, szczególnie na początku 2011, kiedy nie przeszła ustawa regulująca pokera. Gdybyśmy weszli z nimi w dialog, to być może „Czarny Piątek” nigdy by nie nastąpił.
